ప్రభుత్వం అధికారికంగా ప్రకటించనప్పటికీ, తెలంగాణ మరియు కర్ణాటక వంటి రాష్ట్రాల్లో అమలులో ఉన్న పథకాల ఆధారంగా, ఈ క్రింది బస్సులలో మహిళలకు ఉచిత ప్రయాణం కల్పించే అవకాశం ఉంది. ప్రభుత్వం మహిళలకు శుభవార్త అందిస్తూ, ఎన్నికల హామీని నెరవేర్చే దిశగా కీలక ముందడుగు వేసింది.
ఉచిత ప్రయాణం వర్తించే అవకాశం ఉన్న బస్సులు: పల్లె వెలుగు (Palle Velugu): గ్రామీణ ప్రాంతాలకు సేవలు అందించే ఆర్డినరీ బస్సులు. సిటీ ఆర్డినరీ / మెట్రో ఎక్స్ప్రెస్ (City Ordinary / Metro Express): నగరాలు మరియు పట్టణాలలో తిరిగే బస్సులు.
ఉచిత ప్రయాణం వర్తించకపోని బస్సులు:
సూపర్ లగ్జరీ (Super Luxury)
డీలక్స్ (Deluxe)
ఇంద్ర, గరుడ, అమరావతి వంటి ఏసీ (AC) బస్సులు
వెన్నెల స్లీపర్ మరియు ఇతర స్లీపర్/సెమీ-స్లీపర్ బస్సులు
రాష్ట్రం వెలుపల ప్రయాణించే బస్సులు (Inter-state buses)
ప్రారంభ తేదీ మరియు వివరాలు: ప్రారంభ తేదీ ఆగస్టు 15, 2024 (స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం సందర్భంగా). ముఖ్యమంత్రి శ్రీ నారా చంద్రబాబు గారు, మంగళగిరిలో ఈ పథకాన్ని లాంఛనంగా ప్రారంభిస్తారు. అధికారిక ఉత్తర్వులు రెండు రోజుల్లో ప్రభుత్వం పూర్తి మార్గదర్శకాలతో ఉత్తర్వులు (GO) జారీ చేయనుంది.
ఉచిత ప్రయాణం వర్తించే బస్సులు: ఈ పథకం APSRTC పరిధిలోని మెజారిటీ బస్సులకు వర్తిస్తుంది. సంస్థలోని మొత్తం 11,449 బస్సుల్లో 8,458 బస్సులలో (అనగా 74% బస్సుల్లో) మహిళలు ఉచితంగా ప్రయాణించవచ్చు. సాధారణంగా రాష్ట్రం లోపల తిరిగే పల్లె వెలుగు, ఎక్స్ప్రెస్, సిటీ సర్వీసులలో ఈ ఉచిత ప్రయాణ సౌకర్యం అందుబాటులో ఉంటుంది.
ఈ క్రింది బస్సులలో మహిళలకు ఉచిత ప్రయాణ పథకం వర్తించదు:
ఇంటర్స్టేట్ బస్సులు (Inter-state Buses): ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి తెలంగాణ, కర్ణాటక, తమిళనాడు వంటి ఇతర రాష్ట్రాలకు వెళ్లే బస్సులలో ఈ సౌకర్యం ఉండదు.
ఘాట్ రోడ్ బస్సులు (Ghat Road Buses): భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా, శ్రీశైలం, పాడేరు వంటి ప్రమాదకరమైన ఘాట్ రోడ్లలో నడిచే బస్సులలో ఉచిత ప్రయాణానికి అనుమతి లేదు.
నాన్స్టాప్ ఎక్స్ప్రెస్ బస్సులు (Non-stop Express Buses): నగరాల మధ్య ఎక్కడా ఆగకుండా ప్రయాణించే ప్రత్యేక నాన్స్టాప్ సర్వీసులలో కూడా ఈ పథకం వర్తించదు.
రద్దీని అధిగమించేందుకు ఆర్టీసీ తీసుకుంటున్న చర్యలు పథకం అమలు తర్వాత మహిళా ప్రయాణికుల సంఖ్య భారీగా పెరిగే అవకాశం ఉన్నందున, APSRTC చర్యలు తీసుకుంటోంది. తాత్కాలిక డ్రైవర్ల నియామకం పెరిగే రద్దీకి అనుగుణంగా ప్రతి డిపోలో తాత్కాలిక డ్రైవర్లను నియమిస్తున్నారు. కండక్టర్ల సర్దుబాటు ఇతర పనులలో (ఓడీలు, గ్రౌండ్ బుకింగ్) ఉన్న కండక్టర్లను తిరిగి బస్సు డ్యూటీలకు కేటాయిస్తున్నారు. డబుల్ డ్యూటీలు అవసరమైన చోట్ల కండక్టర్లతో డబుల్ డ్యూటీలు చేయించి, బస్సుల కొరత లేకుండా చూస్తున్నారు.
ఆగస్టు 15 నుంచి ఈ పథకం ప్రారంభం కానుండటం మహిళా ప్రయాణికులకు గొప్ప ఊరటనిచ్చే విషయం. అయితే, ప్రయాణానికి ముందు ఏ బస్సులలో ఈ సౌకర్యం వర్తిస్తుందో, ఏ బస్సులలో వర్తించదో స్పష్టంగా తెలుసుకోవడం మంచిది. త్వరలో వెలువడనున్న ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులతో పూర్తి స్పష్టత వస్తుంది. ప్రస్తుతానికి ఇది కేవలం ప్రభుత్వ హామీ మరియు దాని అమలు దిశగా మొదటి అడుగు పడింది. కొద్ది రోజుల్లో లేదా వారాల్లో, ప్రభుత్వం దీనిపై పూర్తి స్పష్టతతో అధికారిక ప్రకటన మరియు మార్గదర్శకాలను విడుదల చేస్తుంది. ఆ ప్రకటన వచ్చిన తర్వాతే ఏయే బస్సులలో, ఎప్పటి నుంచి ఉచిత ప్రయాణం చేయవచ్చో కచ్చితమైన వివరాలు తెలుస్తాయి.
