ఆంధ్రప్రదేశ్లోని విశాఖ ఏజెన్సీ జిల్లాల్లోని అనేక గిరిజన గూడేలు కొండకోనల్లో, దట్టమైన అటవీ ప్రాంతాల్లో ఉన్నాయి. ఈ గ్రామాలకు సరైన రోడ్డు సౌకర్యం లేదు. దీంతో ప్రభుత్వ పథకాలు, ముఖ్యంగా ప్రజా పంపిణీ వ్యవస్థ (PDS) ద్వారా అందే రేషన్ బియ్యం తెచ్చుకోవడానికి గిరిజనులు తీవ్ర ఇబ్బందులు పడుతున్నారు.
ప్రధాన కారణాలు మరియు ఎదుర్కొంటున్న ఇబ్బందులు, భౌగోళిక దూరం మరియు రోడ్ల కొరత రేషన్ షాపులు (చౌక ధరల దుకాణాలు) లేదా రేషన్ పంపిణీ చేసే వాహనాలు (MDU – మొబైల్ డిస్పెన్సింగ్ యూనిట్లు) మైదాన ప్రాంతాల్లోని ప్రధాన గ్రామాలు లేదా రోడ్డు ఉన్నంత వరకే వస్తాయి. అక్కడి నుండి గిరిజన గూడేలు 5 నుండి 10 కిలోమీటర్ల దూరంలో, కాలిబాటలు మాత్రమే ఉన్న కొండ ప్రాంతాల్లో ఉంటాయి.
బరువు మోయలేనితనం ఒక కుటుంబానికి నెలకు సరిపడా బియ్యం, ఇతర సరుకులు దాదాపు 30-50 కిలోల బరువు ఉంటాయి. ఇంత బరువును తలపై లేదా భుజాలపై పెట్టుకుని కిలోమీటర్ల కొద్దీ కొండలు, గుట్టలు, వాగులు దాటుకుంటూ నడిచి వెళ్లడం చాలా కష్టం. ముఖ్యంగా వృద్ధులు, మహిళలు, అనారోగ్యంతో ఉన్నవారు తీవ్రంగా శ్రమిస్తున్నారు.
గుర్రాలే ఆధారం ఈ కష్టాన్ని అధిగమించడానికి, ఆ ప్రాంతాల్లోని గిరిజనులు తమకు అందుబాటులో ఉన్న ఏకైక రవాణా సాధనమైన గుర్రాలను, కంచర గాడిదలను ఉపయోగిస్తున్నారు. రేషన్ సరుకులను గుర్రాలపై వేసుకుని తమ గూడేలకు చేరవేసుకుంటున్నారు. ఇది వారి జీవన పోరాటానికి, వారి నిస్సహాయతకు అద్దం పడుతోంది.
ప్రభుత్వ డోర్ డెలివరీ వైఫల్యం ప్రభుత్వం “ఇంటింటికీ రేషన్” పథకాన్ని అమలు చేస్తున్నప్పటికీ, సరైన రోడ్డు మార్గాలు లేకపోవడంతో డోర్ డెలివరీ వాహనాలు ఈ మారుమూల గూడేలకు చేరుకోలేకపోతున్నాయి. వాహనం ఆగిన చోటు నుండే గిరిజనుల కష్టాలు మొదలవుతున్నాయి.
అనవసరమైన శారీరక శ్రమ వల్ల వారి ఆరోగ్యం దెబ్బతింటోంది. రేషన్ కోసం ఒక రోజంతా కేటాయించాల్సి రావడంతో, వారు కూలి పనులకు లేదా అటవీ ఉత్పత్తుల సేకరణకు వెళ్లే సమయం కోల్పోతున్నారు. పేదలకు ఆహార భద్రత కల్పించాలనే ప్రభుత్వ ఉద్దేశం, ఈ రవాణా కష్టాల వల్ల పాక్షికంగానే నెరవేరుతోంది.
గిరిజన యువత భాగస్వామ్యం స్థానిక గిరిజన యువతకు చిన్న వాహనాలు లేదా గుర్రాల ద్వారా వారి గూడేలకు సరుకులు చేరవేసే బాధ్యతను అప్పగించి, వారికి ఉపాధి కల్పించడం. దీర్ఘకాలిక పరిష్కారంగా, ఈ గూడేలకు కనీస రోడ్డు సౌకర్యాలను కల్పించడంపై ప్రభుత్వం దృష్టి సారించాలి.
ఈ దృశ్యాలు, స్వాతంత్ర్యం వచ్చి ఇన్ని దశాబ్దాలు గడిచినా, అభివృద్ధి ఫలాలు ఇంకా అట్టడుగు వర్గాలకు, ముఖ్యంగా మారుమూల ప్రాంతాల్లోని గిరిజనులకు పూర్తిస్థాయిలో చేరడం లేదనడానికి నిలువుటద్దం. ప్రభుత్వం ఈ సమస్యను ప్రత్యేకంగా పరిగణించి, వారి కష్టాలను తీర్చడానికి ఆచరణాత్మకమైన చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.
